Je hebt het vast weleens gezien op het scherm van je camera: het histogram. Dit lijkt op een soort berglandschapje en als je goed kijkt, zie je dat deze er bij elke foto anders uitziet. Het histogram is namelijk een weergave van de helderheden in je foto. En dat is super handig, want zo is het histogram een heel handig hulpmiddel om goed belichte foto’s te maken. Hier leggen we uit hoe je het kunt gebruiken.
Gelukkig zie je het niet terug in je foto’s, maar wist je dat de sensor van je camera eigenlijk hartstikke kleurenblind is? De sensor ziet namelijk alleen zwart, wit en alle tinten daartussen in de vorm van helderheden. In het histogram wordt dat weergegeven van links (zwarten) naar rechts (wit) met in het midden grijs. Hoe de kleuren dan toch op je foto worden weergegeven is een ander verhaal, nu gaan we kijken naar het histogram en hoe je deze moet lezen.
Het dynamisch bereik
Omdat de camerasensor niet heel goed kan omgaan met grote contrasten, is de breedte van het histogram onderverdeeld in vijf delen; het dynamische bereik van je camera. Zo kunnen veel camera’s tegenwoordig ook HDR-foto’s maken. Een foto die veel wit of zwart bevat is in het histogram terug te zien met rechts of links een hoger ‘berglandschap’. Dit landschap is de verdeling van de pixels van de foto en van de helderheden.
Voorkom overbelichte foto’s
Heb je bij het terugkijken van je foto’s op je camera wel eens gezien dat een deel van de foto knipperde? Op deze manier waarschuwt je camera dat een gedeelte van de foto volledig is overbelicht (of soms onderbelicht). Op de plekken van je foto waar dit gebeurt, is namelijk geen enkele kleurinformatie meer aanwezig; er zit een ‘kleurgat’. Op het histogram herken je deze ‘kleurgaten’ door de tot bovenaan reikende ‘berg’ aan de rechter- of linkerkant kant van het histogram. Het gaat hier dus niet om het deel van het histogram dat je ziet, maar om het deel wat je niet ziet en wat dus buiten het histogram valt.
Gebruik de belichtingscorrectie
Soms zijn schaduwen bijvoorbeeld zó donker of luchten zó egaal van kleur dat er geen doortekening meer in te zien is. En dat is jammer wanneer het gaat om grote of belangrijke delen van de foto. Omdat er geen kleurinformatie is, valt er ook niets te herstellen in een fotobewerkingsprogramma als Photoshop. Je kunt deze onder- of overbelichting voorkomen door de belichtingscorrectie van je camera te gebruiken wanneer je een foto maakt. Dit +/_ teken vind je onder de bedieningsknop.
Het perfecte histogram?
Het histogram helpt je om een goed belichte foto te maken, maar bedenk wel dat een perfect histogram eigenlijk niet bestaat. Als fotograaf bepaal je nog altijd zelf of een foto goed is en of de foto weergeeft wat jij wilt zien. Zo zijn de 3 onderstaande histogrammen heel verschillend, maar de foto’s zijn precies zoals de fotograaf ze voor ogen had.
1. Onderstaande foto is redelijk donker en dat blijkt ook uit het histogram: de meeste pixels zitten aan de linkerkant.
2. Onderstaande foto is juist heel licht en ook dat zie je heel goed terug in het histogram.
3. Zo zou je kunnen zeggen dat een goed belichte foto een hoogste punt heeft liggen in het midden van het histogram waar zich de grijswaarden bevinden. Zie onderstaande foto.
Kortom, laat het histogram je helpen bij het maken van betere foto’s!